Co Polacy sądzą o zanieczyszczeniach powietrza?
Z Ekobarometru Agencji Badań Rynku i Opinii SW Research (luty 2019) wynika, że tylko 19% badanych twierdzi, że zanieczyszczenia powietrza i smog to poważny problem w ich miejscu zamieszkania. 38% respondentów uważa, że to dość duży problem, a według 26% ankietowanych zanieczyszczenia nie stanowią zagrożenia.
Zbadano również, w jaki sposób chronimy siebie oraz swoich najbliższych przed zanieczyszczonym powietrzem. Okazuje się, że 30% badanych stara się unikać aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. 29% osób zadeklarowało, że posiada w domu lub w mieszkaniu rośliny oczyszczające powietrze. 27% ankietowanych dba o to, aby nie wychodzić z domu, gdy wskaźnik zanieczyszczenia jest wysoki.
Źródła zanieczyszczeń powietrza
Każdy z nas chciałby oddychać czystym powietrzem. Niestety nie jest to możliwe przede wszystkim w rejonach przemysłowych i zurbanizowanych. Zanieczyszczone powietrze negatywnie wpływa na zdrowie i życie ludzi. Zbyt długie i częste przebywanie w rejonach podwyższonego ryzyka powoduje wiele dolegliwości ze strony układu oddechowego i krwionośnego. Na utratę zdrowia najbardziej narażone są dzieci, osoby z chorobami układu oddechowego i seniorzy.
Warto mieć na uwadze fakt, że poziom zanieczyszczenia powietrza różni się w zależności od obszaru. Przede wszystkim z uwagi na to, że w każdym rejonie mamy do czynienia z różnym natężeniem zanieczyszczeń pochodzących z sektora przemysłowego, transportu, rolnictwa czy gospodarowania odpadami. Należy dodać, że niektóre zanieczyszczenia powietrza są uwalniane ze źródeł naturalnych. Przyczyny zanieczyszczeń powietrza Okazuje się, że nie ma jednej przyczyny zwiększenia poziomu zanieczyszczeń. Tak naprawdę wpływ na to ma wiele kwestii. Najważniejsze z nich to: emisja z kominów z gospodarstw domowych, emisja przemysłowa i transportowa, a także pylenie z pól i dróg. Istnieją także inne czynniki, które w znacznym stopniu wpływają na jakość powietrza. Wymieniamy wśród nich:
- porę roku - w tym miejscu należy podkreślić, że w sezonie jesienno-zimowym, czyli w okresie grzewczym stężenie zanieczyszczeń jest zdecydowanie wyższe z uwagi na ogrzewanie domów jednorodzinnych,
- porę dnia - nie da się ukryć, że w nocy powietrze jest czystsze niż w ciągu dnia. Wynika to przede wszystkim z mniejszego ruchu samochodowego. Do atmosfery nie unoszą się wtedy niebezpieczne związki chemiczne,
- warunki meteorologiczne - należy zauważyć, że prędkość wiatru w ogromnym stopniu wpływa korzystnie na spadek stężenia szkodliwych substancji w powietrzu. Podobnie jest także w przypadku opadów, a przede wszystkim deszczu. To właśnie deszcz rozpuszcza w wodzie wszelkie zanieczyszczenia,
- ukształtowanie i zagospodarowanie terenu - wbrew pozorom warunki topograficzne mają ogromny wpływ na stężenie zanieczyszczeń. Przekroczenie norm można zauważyć na powierzchniach pylących oraz niezurbanizowanych terenach,
- urbanizacja - niestety wysoki poziom urbanizacji wpływa negatywnie na jakość powietrza. Im więcej zakładów przemysłowych, elektrowni i fabryk, tym większe stężenie szkodliwych substancji.
Nie sposób także wspomnieć o umiejscowieniu stacji pomiarowej. Niestety wyniki nie zawsze mogą być miarodajne i wiarygodne. Wszystko zależy od miejsca, w którym postawiono stację. Te, które znajdują się w pobliżu ruchliwych ulic lub fabryk, zazwyczaj wskazują wyższy poziom zanieczyszczeń niż te, umiejscowione z dala od punktów krytycznych.
Rodzaje zanieczyszczeń powietrza
Zanieczyszczenia powietrza dzielimy na trzy rodzaje: fizyczne, chemiczne i biologiczne. Warto jednak zauważyć, że zanieczyszczenia chemiczne występują w trzech stanach skupienia - stałym, czyli pod postacią pyłów, ciekłym - jako mgły oraz gazowym.
Kolejny podział segreguje zanieczyszczenia pod kątem ich toksyczności oraz innych niebezpiecznych właściwości. Z uwagi na to wyróżniamy wśród nich:
- zanieczyszczenia nietoksyczne, które szkodzą w inny sposób, a w ich skład wchodzą np. gazy cieplarniane,
- toksyczne,
- inne - mowa tu o nieczystościach wybuchowych.
Wśród zanieczyszczeń chemicznych dominują pyły, które są niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi. Chodzi tu przede wszystkim o PM2,5 czyli pył, w którego skład wchodzą metale ciężkie, związki azotu i siarki oraz amoniak. Niestety w sezonie jesienno-zimowym w Polsce stężenie tego rodzaju zanieczyszczeń bywa czasami przekroczone nawet pięciokrotnie.
Skutki zanieczyszczeń powietrza
Jak już wcześniej wspomniano, substancje chemiczne unoszące się w powietrzu są niebezpieczne dla ludzi. Co więcej, mają one także wpływ na funkcjonowanie planety. Do negatywnych skutków zanieczyszczeń powietrza zaliczamy przede wszystkim pojawienie się smogu, kwaśnych deszczy, dziury ozonowej i efektu cieplarnianego.
Warto wspomnieć, że wdychanie smogu ma negatywny wpływ na drogi oddechowe nie tylko u dzieci, ale także u osób starszych. Kwaśne deszcze niszczą faunę i florę, a także pogarszają jakość gleby. Niestety podobnie jest w przypadku dziury ozonowej i efektu cieplarnianego.Te zjawiska oddziałują na wszystkich mieszkańców planety. Należy pamiętać o tym, że zwiększająca się z roku na rok temperatura prowadzi do roztapiania się pokryw lodowcowych i zmian klimatu.
Co należy zrobić aby cieszyć się świeżym powietrzem?
Istnieje wiele sposobów na walkę z zanieczyszczeniami powietrza. Okazuje się, że aktualnie najlepszym rozwiązaniem jest korzystanie z odnawialnych źródeł energii. Dodatkowo dobrym rozwiązaniem jest także:
- wymiana pieca na ekologiczny zamiennik,
- zmiana samochodu na inny środek transportu - rower lub komunikację miejską. Jeśli jednak nie jest to możliwe, warto dojeżdżać do pracy z osobami z okolicy,
- wybieranie farb i paliw bezołowiowych,
- ograniczenie palenia papierosów.
Niestety zanieczyszczone środowisko to nadal duży problem na świecie. Plusem jest jednak to, że wśród społeczeństwa można zauważyć większość świadomość przyczyn oraz skutków tego zjawiska. To wszystko sprawia, że coraz częściej i chętniej wybieramy ekologiczne rozwiązania i korzystamy z odnawialnych źródeł energii.