Wysypka u dziecka

Czym jest wysypka u dzieci?

Wysypka u dzieci to zmiany skórne fachowo nazywane wykwitami. Zmiany na ciele dziecka mogą pojawić się w zasadzie w każdej warstwie skóry – na naskórku, skórze właściwej oraz tkance podskórnej – także jednocześnie.

Rodzaje wysypek u dzieci

Wysypki u dzieci mogą przybierać różną formę. Klasyfikacja przebiega następująco:

• wykwity plamiste charakteryzujące się zmianą zabarwienia skóry,
• wykwity plamisto-grudkowe, które rozpoznajemy po grudkach wyczuwalnych na skórze (potoczenie określane jako krosty u dziecka),
• wykwity pęcherzykowe, czyli z pęcherzykami wypełnionymi płynem.

Wysypka u dziecka – przyczyny

Pojawienie się zaczerwienienia, krostek czy pęcherzyków może mieć różne źródło. Bardzo częstym są alergie kontaktowe i kontaktowe. Uczulenie u dziecka zazwyczaj charakteryzuje się swędzącą pokrzywką. Pozostałe przyczyny wysypki to: 

• infekcje wirusowe, takie jak ospa, różyczka, trzydniówka, ale także opryszczka czy półpasiec;
• AZS, czyli atopowe zapalenie skóry;
• zakażenia i choroby bakteryjne, m.in. szkarlatyna;
• choroby zakaźne, jak np. świerzb (wywołany przez roztocza kurzu domowego).

Przyczyny wysypki u najmłodszych

Wysypka dotyka również noworodki i niemowlaki. Najczęściej winne są:

• przegrzewanie noworodka lub niemowlęcia (tzw. potówki);
• pieluszkowe  zapalenie skóry;
• gorączka trzydniowa;
• trądzik niemowlęcy.

Wysypka u dziecka – na co choruje moje dziecko?

Aby zdiagnozować chorobę i wykryć źródło wysypki u dziecka, na całym ciele lub na jego danej partii, musisz przyjrzeć się zmianom skórnym. Zwróć uwagę przede wszystkim na to, gdzie są umiejscowione, jak wyglądają (może to być nasilona grupa wykwitów albo pojedyncze zmiany, ponadto w formie plamek albo grudek, krostek lub pęcherzyków). Oceń jednak nie tylko charakter wykwitów, ale także ich kolor, wielkość, to jak zmieniają się w danym czasie oraz w jakiej kolejności pojawiają się na ciele. Poza tym upewnij się, czy zmiany nie występują także w obrębie śluzówki, a także na owłosionej skórze głowy. Sprawdź, czy wykwity są symetryczne oraz czy występują strupy. Zaobserwuj też, czy zmianom towarzyszą inne objawy. Dość powszechna jest swędząca wysypka u dziecka. Często pojawia się też przeczulica skóry, a pieczenie oraz ból.

Powody wysypki u dziecka - przykłady

Weźmy przykład półpaśca. Wysypka ma postać niewielkich pęcherzyków oraz zaczerwienia. Pojawiają się one zawsze po jednej stronie tułowia, czasami też na twarzy. Dziecko odczuwa przy tym świąd, pieczenie i ból. Specyficzne objawy daje też szkarlatyna. Zakażenie bakteryjne wywołuje drobne krostki, które zlewają się w większe grupy. Wysypka występuje na całym ciele u dziecka, nawet w pachwinach i po wewnętrznej stronie nóg. Poza tym maluch cierpi z powodu gorączki, ma bóle  brzucha oraz ból gardła. Po wprowadzeniu antybiotykoterapii dolegliwości ustępują, a skóra zaczyna się łuszczyć. Dotyczy to przede wszystkim dłoni i stóp.

Najczęściej wysypki u dzieci przejawiają się:

• plamkami i rumieniem – czyli różnicami w kolorze danych fragmentów skóry; mogą świadczyć np. o różyczce albo trzydniówce;
• grudkami – wyczuwalne wykwity, charakterystyczne m.in. w przebiegu łuszczycy;
• blaszkami – czyli uniesionymi zmianami skórnymi powstałymi wskutek połączenia się kilku wykwitów;
• pęcherzykami – pęcherzyki wypełnione płynem występują np. w opryszczce, ale też jako konsekwencja przegrzewania malucha;
• krostkami – wykwity mogą być wypełnione płynem; krostki to częsty objaw zakażenia bakteryjnego;
• nadżerkami – zmiany wiążące się z uszkodzeniami skóry lub naskórka;
• bliznami – pozostające na skórze w konsekwencji jej uszkodzenia.

Wysypka na skórze niemowlaka

Zmiany skórne szczególnie niepokoją rodziców bardzo małych dzieci. Przyczyny powstawania zmian mogą być bardzo różne. Najczęściej pojawiają się u nich tzw. potówki. Wysypka na brzuchu i plecach u dziecka, a także w fałdach skóry czy pachwinach, to reakcja skóry na przegrzanie – występują w miejscach narażonych na nadmierne pocenie. Wykwity mogą się też pojawić w obrębie pieluchy – pieluszkowe zapalenie skóry to skutek drażniącego działania moczu i kału na skórę maluszka. Należy wymienić także trądzik niemowlęcy (in. rumień nagły), który wynika ze zmian hormonalnych. Dotyczy głównie dzieci w wieku od 6 do 15 miesięcy. Młodsze niemowlaki chorują na trądzik raczej sporadycznie – chronią je przeciwciała matki. Czym się charakteryzuje ta odmiana trądziku? W pierwszej kolejności występuje gorączka – może utrzymywać się do 5 dni, przy czym nie obserwuje się typowych objawów infekcji. Następnie gorączka ustępuje, a pojawiają się wykwity (plamki i grudki), przede wszystkim na twarzy, szyi oraz w obrębie tułowia. Wysypka zazwyczaj znika w ciągu kilku dni, niekiedy jednak objawy skórne znikają samoistnie dopiero po upływie kilku miesięcy.

Wysypka na stopach u dziecka

Wysypka na stopach u dziecka – wbrew pozorom występuje dość często. Na stopach malucha mogą pojawić się krostki, grudki lub plamy. Niejednokrotnie towarzyszy im swędzenie i pieczenie. Winna jest przeważnie alergia kontaktowa. Zmiany skórne mogą być wywołane kontaktem z materiałami, z których produkowane jest obuwie. Winne mogą być również środki do prania lub kosmetyki, np. płyn do kąpieli, z którzy korzysta maluch. Aby pozbyć się wysypki na stopach u dziecka, pojedynczo eliminuj czynniki, które podejrzewasz o wywołanie wykwitów – w ten sposób dowiesz się, który konkretnie czynnik wywołał zmiany. Poza tym, aby zminimalizować ryzyko ponownego pojawienia się wysypki, zwróć uwagę na jakość obuwia. Szerokim łukiem omijaj wyjątkowo tanich marek, które nie mogą pochwalić się certyfikatami i atestami (np. certyfikat Zdrowa Stopa).

Wysypka u dziecka – leczenie

Jeżeli zmiany skórne są łagodne, nie dają dodatkowych objawów oraz nie wywołują bólu, stosuje się przede wszystkim leczenie miejscowe, objawowe. W takiej sytuacji możesz sięgnąć po łagodne środki w formie kremu, maści lub żelu.

Wysypka u dziecka – kiedy do lekarza?

Co z kolei powinno wywołać niepokój rodzica? Na pewno szybkie tempo rozprzestrzeniania się zmian – w przypadku, gdy zmiany skórne szybko obejmują kolejne partie ciała. Poza tym alarmujące jest pojawienie się wybroczyn, które dodatkowo nie zanikają pod wpływem nacisku – taki objaw może świadczyć m.in. o posocznicy. Wykwity na błonach śluzowych czy rozprzestrzeniające się pęcherzyki – tego też nie należy bagatelizować. Poza tym trzeba zwrócić uwagę na to, czy występuje gorączka, dreszcze, powiększenie węzłów chłonnych, uporczywy ból lub szczególnie dokuczliwy świąd. Lekarz oceni objawy i postawi diagnozę lub zleci wykonanie dodatkowych badań bądź skieruje małego pacjenta do innego specjalisty. Jednocześnie zaleci odpowiednie leczenie.

W przypadku nasilonych wykwitów i występowania specyficznych objawów leczenie będzie ukierunkowane na daną chorobę podstawową. Przykładowo jeżeli wysypka u dzieci wynika z alergii, wystarczy zadziałać lekami przeciwhistaminowymi, jeżeli z zakażenia bakteryjnego – wprowadzane są antybiotyki, jeśli zaś są związane z ciężkim przebiegiem atopowego zapalania skóry, stosuje się maści sterydowe oraz preparaty łagodzące z emolientami. 
 
Obserwujesz u malucha niepokojące objawy? Zmianom skórnym towarzyszy ból i pieczenie, a może dolegliwości żołądkowe i gorączka? Możliwe, że wysypka u dziecka to jeden z symptomów poważniejszej choroby. Czasami jednak leczenie wykwitów wymaga zastosowania łagodnej maści. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, jak działać, skonsultuj się z lekarzem.