Zepter Blog
Ścięgno – co to takiego?
Zacznijmy od podstaw. Czym jest ścięgno? To włókniste pasmo ścięgniste łączące mięsień z kością – swego rodzaju przedłużenie mięśnia aż do miejsca jego przyczepu. Ścięgna są bardzo wytrzymałe, ale dość mało elastyczne – rozciągają się jedynie o 4% długości. Z uwagi na swoją budowę, ale także funkcję, tkanka jest narażona na urazy, które dodatkowo powodują dokuczliwy ból.
Naciągnięcie to łagodny uraz ścięgna. Często towarzyszy mu stan zapalny. Naderwane ścięgno to już jednak poważniejsza kontuzja. Polega na częściowym zerwaniu tych włókien. Najczęściej zgłaszane są naderwania ścięgna nadgarstka, ręki, palca oraz ścięgna Achillesa.
Naderwanie ścięgna – przyczyny
Podstawową przyczyną naderwanego ścięgna jest poddawanie go zbyt dużym obciążeniom przy jednoczesnym długotrwałym powtarzaniu danego ruchu – takiego, który wykracza poza fizjologiczny zakres stawu.
Najczęściej dochodzi do tego u osób, które podjęły aktywność fizyczną bez uprzedniego przygotowania, np. rozgrzewki czy treningu wzmacniającego. Ryzyko uszkodzenia ścięgna rośnie też w przypadku otyłości i dny moczanowej. Czynnikiem ryzyka jest również wiek – włókna tracą elastyczność po 40. roku życia.
Ortopedzi tego rodzaju kontuzje obserwują przede wszystkim latem, czyli w sezonie wakacyjnych wyjazdów i wzmożonej aktywności podejmowanej po długich miesiącach w bezruchu.
Naderwanie ścięgna Achillesa
Ścięgno Achillesa to największe ścięgno w ludzkim ciele. Ciągnie się od pięty aż do połowy łydki. Wspomaga proces chodzenia, skakania, stawania na palcach, poruszania stopą. W związku z tym wyjątkowo często dochodzi do jego urazów, przede wszystkim podczas uprawiania sportu – gry w siatkówkę, koszykówkę, piłkę nożną czy biegania.
Naderwane ścięgno – objawy
Objawy naderwania ścięgna można pomylić z naderwaniem mięśnia, choć są nieco łagodniejsze. Urazowi towarzyszy ostry ból, nasilający się podczas ruchu, opuchlizna, unieruchomienie w miejscu urazu oraz stan zapalny. Miejsce, którego dotyczy uraz, może mieć wyższą temperaturę niż reszta ciała. Czasami pojawiają się też siniaki i krwiaki, które świadczą o przerwaniu ciągłości naczyń krwionośnych.
Naderwane ścięgno – leczenie
Aby potwierdzić lub wykluczyć zerwanie ścięgna, należy wykonać badanie USG. Jak z kolei leczyć kontuzję? Leczenie operacyjne zazwyczaj nie jest konieczne, choć w cięższych przypadkach tylko zabieg umożliwia rekonstrukcję ścięgna. Przede wszystkim trzeba unieruchomić miejsce, którego dotyczy uraz, tak aby nie dochodziło do pogłębiania się kontuzji. Umożliwi to też regeneracje ścięgien. Stosuje się m.in. ortezy, czasami wskazane jest założenie opatrunku gipsowego. Należy też maksymalnie odciążyć ścięgno, np. używać kuli do chodzenia, szczególnie w przypadku, gdy całkowite unieruchomienie jest niemożliwe.
Poza tym na pewno pomogą zimne okłady z lodu oraz maści przeciwzapalne, które zniwelują obrzęk. Dobre efekty dają preparaty z dodatkiem arniki, która działa przeciwobrzękowo i protekcyjnie na naczynia krwionośne.
Jeśli naderwaniu ścięgna towarzyszy ból, można sięgnąć po leki przeciwbólowe lub NLPZ.
Po zaleczeniu stanu zapalnego czasami konieczna jest rehabilitacja. Dotyczy to zwłaszcza ścięgna Achillesa, które z uwagi na swoją rolę i położenie jest stale poddawane obciążeniom. Oprócz zabiegów manualnych stosuje się m.in. laseroterapię, przezskórną elektrolizę, terapię falą uderzeniową, krioterapię oraz ćwiczenia wzmacniające.
Warto mieć na uwadze, że nawet po zakończeniu leczenia raz naderwane ścięgno będzie dawało o sobie znać. Uszkodzona tkanka staje się bardzo podatna na kolejne urazy. Dlatego zalecana jest duża ostrożność oraz dokładne przygotowanie do każdej aktywności fizycznej.
Nieleczone naderwane ścięgno może doprowadzić do powstawania jeszcze większych przeciążeń, w rezultacie czego staw będzie zużywał się szybciej. Dlatego nie należy bagatelizować kontuzji.
